Please wait ...

گنبد سلطانیه به دستور سلطان محمد خدابنده، هشتمین پادشاه دوره ی ایلخانی ساخته شده است. پس از مراغه و تبریز، سلطانیه سومین پایتخت ایلخانی بود.  در قدیم سلطانیه محلی برای تفریح و شکار پادشاهان ایلخانی به شمار می‌رفت.  سلطان محمد خدابنده این بنا را برای آن ساخت تا قبر امام علی (ع) را از نجف به این مکان منتقل نماید.  اما به دلیل حرام بودن نبش قبر در اسلام و مخالفت علمای نجف، این طرح منتفی شد و بعدها سلطانیه آرامگاه خود سلطان محمد خدابنده شد.

از نظر ارتفاع گنبد، سلطانیه پس از کلیسای سانتا ماریای ایتالیا و مسجد ایاصوفیه ترکیه سومین گنبد جهان است. ارتفاع گنبد  48 متر و نیم است و قطر دهانه ی آن نیز 25 متر و نیم است. کاشی کاری گنبد در سال 1387 مرمت شد.

گنبد سلطانیه ساختمانی سه طبقه است که پلان آن هشت ضلعی است و 110 پله دارد. این سازه دارای هشت در، هشت ایوان و هشت مناره است و از سه بخش گنبدخانه، تربت خانه و سرداب تشکیل می‌شود.

تربت خانه در ضلع جنوبی بنا واقع است و 17 متر طول، 8 متر عرض و  16 متر ارتفاع دارد وبه دلیل استفاده از تربت امام حسین (ع) برای نوشتن آیات قرآنی به خطوط ثلث و کوفی بر روی دیوارهای محراب آن، تربت خانه نامیده می‌شود. سرداب زیر تربت خانه ساخته شده است.

 تمام دیوارهای گنبد سلطانیه پوشیده از کتیبه است. مضمون این کتیبه‌ها آیات قرآنی، اسماء الهی و نام‌های ائمه و پیامبر است. تزیینات سلطانیه مربوط به دو دوره است. تزیینات دوره ی اول آجر و کاشی بوده که تزیینات گچ و نقاشی روی گچ دوره ی دوم روی آن را پوشانده است.

حصاری با 16 برج و بارو روزگاری این گنبد و ساختمان‌های اطراف آن از جمله ارگ سلطنتی را در بر داشته است که بعدها تخریب شده است.

در پایین سردر ورودی این مجموعه، موزه ی کوچکی ساخته شده است که تعدادی عکس و مقداری از اشیاء باقیمانده از دوران‌های گذشته منطقه سلطانیه را در خود جای داده است.

گنبد سلطانیه در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.  این گنبد در سال 1384 نیز به عنوان هفتمین اثر ایرانی در فهرست جهانی سازمان یونسکو ثبت شد.

گنبد سلطانیه

  • آدرس

    سلطانیه